Plant yo

Kouman Pistache grandi?

Pistache nwa yo te itilize nan manje pou plis pase 2.5 mil ane. Pistache yo rele tou de fwi nan fòm lan nan nwa koulè vèt, manje, ak pyebwa ki bay fwi sa yo. Mo "Pistache a" tèt li rive nan lang nou an soti nan Lafrans, kote li, nan vire, se prete soti nan Latin ak grèk. Grèk, pawòl la te soti nan lang Pès la soti nan mo "pist“. Li se Iran ki konsidere kòm Kote li fèt nan plant sa bèl bagay. Mo "Pistache a" ki te byen fèm enkli nan vokabilè nan lang Ris la depi 18yèm syèk la.

Pistache (Pistya) - yon genus ti nan pye bwa oswa ti pyebwa nan fanmi an Sumakhov (Anacardiaceae), komen nan rejyon subtropikal, ki pasyèlman twopikal nan mond yo fin vye granmoun ak nouvo. Yon plant lajman konnen ak apresye nan tan lontan yo ak yon sous fwi manjab se Pistache reyèlPistachePistist Vera) se yon espès nan genus yo Pistache.

Rele Pistache nwa se pa totalman vre soti nan yon pwen botanik de vi, depi fwi a nan pyebwa a Pistache se drup. Ki sa nou rele yon nwa se yon intraokarp (wòch), jis tankou nwa yo renmen anpil pa tout. Sepandan, nan kwit manje ak nan lavi chak jou li te vin etabli ke nenpòt fwi manjab, ki gen ladan yon kokiy ak yon manjab Kernel, yo rele yon nwa.

Plantasyon nan pyebwa Pistache. © cstoerner

Istwa nan Pistache

Pou dè milye ane, pye bwa Pistache yo te grandi nan West Azi, ki soti nan peyi Siri Afganistan. Yo te espesyalman venere nan peyi Pès ak konsidere kòm gen kòm yon senbòl richès. Pistache yo te apresye pou gou krèm yo ak valè nitrisyonèl, yo te nwa pi renmen nan tribinal la Imperial nan Rèn nan Seba. Enteresan, Pistache yo se youn nan sèlman de nwa ki mansyone nan Bib la.

Pandan Anpi Women an, yo te enpoze yon pyebwa nan Pistache nan Lagrès ak Itali nan peyi Siri. Gen kèk istoryen endike ke apre sezon otòn la nan Anpi Women an, kiltivasyon nan Pistache nan peyi Itali sispann, men imedyatman Arab yo re-enpòte yo nan Sicily apre konkèt la nan zile a.

Pistache yo kounye a grandi nan Iran, Lagrès, Siri, Espay, Itali, Turkey, USA a ak lòt peyi yo.

Nan Nouvo Monn lan, Pistache yo te kòmanse kiltive komès nan fen 1890 yo nan Kalifòni. Jodi a, pwodiksyon anyèl Pistache nan peyi Etazini se dezyèm sèlman pou Iran, pi gwo pwodiktè nan mond lan. Se vas majorite de ekipman pou mondyal nan Pistache boule nan Etazini yo.

Yon pakèt Pistache sou yon branch. © Stan Shebs

Kouman Pistache grandi?

Se pafè pyebwa yo rele pafwa zanmann vèt. Pye bwa sa a, pafwa ap grandi jiska 10 mèt wotè, ap grandi sou tè wòch, pòv, pant apik ak nan zòn ki gen sezon ivè fre (Pistache pyebwa tolere jèl jiska 20 degre). Li tolere sechrès byen, modestes nan swen.

Kò sa a Pistache se koube, anjeneral, enkline ak striye. Jape la sou branch yo fin vye granmoun se limyè gri, sou anyèl la - ti tach koulè wouj-mawon. Rasin yo ale 10-12 m nan pwofondè, ak pwolonje a 20-25 m alantou.

Pistache se yon plant dyoik. Flè etamin nan epè, konplèks, san patipri lajè panikul, 4-6 cm nan longè. 2-4 mm lontan.

Pistache pyebwa flè. © Ido Kron

Fwi yo nan Pistache sa a yo gwo (plizyè fwa pi gwo pase lòt espès sa a genus) drupe 0.8-1.5 cm nan longè, 0.6-0.8 cm lajè. Lè mi, se perikarp a fasil separe. Grenn yo pitit pitit yo se koulè vèt, manjab, lwil.

Flè Pistache nan mwa mas - Me. Fwi an Jiyè - Septanm.

Fèy bèl ak grap nan fwi ti tach koulè wouj-rid fè li atire kòm yon plant dekoratif.

Pistache sou yon branch pyebwa. © Stan Shebs

Rekòlte

Harvest Pistache nan fen jiyè - kòmansman mwa septanm lan. Nwa yo premye seche nan solèy la - apre ki yo ka estoke, men pa plis pase yon ane. Pafwa yo tou tranpe nan salin ak fri.

Nwa yo rekolt lè kòk la ekstèn ki kouvri nwa a febli. Yo tonbe fasil ase si se pyebwa a souke. Se po a kouvri ak yon zanmann pal vèt ki fèmen nan yon koulè bèlj. Yon pyebwa ka pwodwi sou 25 kilogram nan kale nwa. Lè yo mete l nan anbalaj ki byen fèmen, yo ka sere Pistache yo pandan plizyè mwa. Si yo jele, yo pral estoke pou anpil ane epi kenbe gou yo ak mineral.

Pistache se konsidere kòm youn nan pi bon "nwa yo", yo 80-90% nan Pistache (fri ak sale nan koki a) boule kòm yon ti goute. Unroasted, Pelle pistach gen yon gou dous ak yo te itilize nan kwit manje.

Pistache nwa nan yon koki louvri. © Cemg

Pwopriyete itil nan Pistache

Pistache san manje yo se manje ki an sante, sepandan, yo rich nan grès. Nwa sa a gen anpil potasyòm, ki ba nan sodyòm, ki ede kontwole balans likid nan kò a, epi li nòmal tansyon. Pistache yo se yon sous ekselan nan pwoteyin yo, yo gen kalsyòm, fè, fosfò, tyamin, zenk, vitamin B6 ak vitamin E. pistach gen yon kontni kolestewòl ki ba konpare ak lòt nwa. Yo wo nan fib ak ba nan grès satire, men wo nan grès monoensature, ki diminye risk pou yo atak kè. Pistache gen tou yon antioksidan ki diminye risk pou yo devlope maladi tankou kansè.

Pistache yo te itilize nan kwizin Mwayen Oryan, Mediterane ak Endyen, Pistache sale san yo pa yon gwo adisyon a yon rejim alimantè vejetaryen. Yo se ekselan lè yo itilize kòm engredyan nan ti goute, pen, bonbon, krèm glase ak lòt bagay dous, ponmkèt, kole, salad, sòs, fouraj pou pwason ak vyann, menm jan tou pou dekorasyon.

Atik ki an sante nan Pistache yo valè nan anpil peyi, espesyalman nan peyi Siri, kote vizitè yo souvan bay yon sak nan Pistache kòm yon kado mwen kite nou.